Hoeveel kost een (goeie) fles wijn?
Een vraag die ik regelmatig krijg: “is een fles van 50 euro tien keer beter dan een van 5 euro?”
Het korte antwoord: “nee”.
Maar het echte antwoord is genuanceerder.
In supermarkten vind je zonder veel probleem een flesje wijn voor 3 à 4 euro.
In een wijnwinkel daarentegen, kan die prijs oplopen tot wel 100 euro of meer. Waar zit het grote verschil? En proef je dat? En ook nog: is die fles van 100 euro (kwalitatief) beter?
Sowieso zal de fles van 100 euro beter zijn dan die van 5 euro. En dat heeft niet eens met smaak te maken, maar alles met de kost van de productie.
Net zoals met alle dingen, heeft wijn maken een minimum kost, m.a.w. hoeveel de grondstoffen en de arbeidskost samen kosten. Dus de kost vòòrdat er winst wordt gemaakt of zelfs nog maar overheadkosten worden doorgerekend.
Hoe zit dat dan?

Olympisch minimum
Je staat in de supermarkt en pikt nog gauw een flesje mee voor vanavond. Niet te duur – want het is allemaal al duur genoeg, toch?
In de wijnafdeling van de supermarkt vind je zonder veel probleem flesjes voor 3,5 of 4 euro. Laten we die prijs als absolute minimum nemen.
Voor die prijs moet er veel gebeuren. Er moeten druiven geteeld, geplukt, getransporteerd en verwerkt worden. Van die geoogste druiven moet vervolgens wijn gemaakt worden. Die wijn moet een hoop fysieke en chemische processen ondergaan en wanneer hij uiteindelijk klaar is, moet hij in glazen flessen gebotteld worden, gelabeld en geëxporteerd. En aan het einde van de keten komt die dan terecht in jouw lokale supermarkt.
Uiteraard wil iedereen die in dit proces betrokken is, zijn/haar brood verdienen.
Als je dan bedenkt dat de prijs van een fles wijn wordt bepaald door enkele vaste kostenposten, zoals o.m. materiaal- en productiekost (glas, labels, …), arbeidskosten (snoeien, oogsten en plukken), logistieke kost (transport en capaciteit), accijnzen en belastingen en tot slot distributiekosten, dan zijn dat best veel mensen die moeten betaald worden. Vergeet ook niet de btw (21% bovenop de werkelijke prijs)!

Back to basics
Als iedereen een deel van de koek wil, dan bedraagt de minimum prijs van een fles wijn minstens 5 euro. En dan hebben we nog geen winst gemaakt.
Die 5 euro covert enkel de absoluut noodzakelijke kosten die gepaard gaan met wijn produceren. Maar … de minimum prijs garandeert nog geen kwaliteit.
Dààrvoor moet je nog wat extra euro’s neertellen. Meer nog: voor elke euro (boven de 5 euro) die je meer betaalt, krijg je meer kwaliteit. De prijs van een fles wijn is dus recht evenredig aan de kwaliteit die je ervoor terug krijgt. Tot op een bepaald punt. En dàt kantelpunt ligt op ongeveer 15 euro.
Concreet betekent dat dat de kwaliteit van een wijn stijgt met elke euro die je meer besteedt (dan 5 euro) tot aan een prijs van 15 euro. Alles boven de 15 euro gaat vooral over smaak en voorkeur én over vraag en aanbod en is bijgevolg onderhevig aan de wetten van de markt. Wijnen die erg gegeerd zijn kunnen aan hogere prijzen worden verkocht (schaarste) dan wijnen waar er veel van voorradig is.
Europa vs. Nieuwe Wereld
Waarom zijn Europese wijnen, met name wijnen uit Frankrijk, Italië, Duitsland, België etc. zoveel duurder dan pakweg een fles uit Chili of Australië?
Daar zijn een paar redenen voor!
Allereerst arbeidskost.
De belastingen op arbeid liggen in (West-)Europa veel hoger dan in landen in het zuidelijke halfrond.
Bovendien zijn de wetten en reglementeringen op wijn veel strenger in Europa. Strenger betekent minder grote productie, wat op haar beurt weer schaarste creëert. Het zijn dus vooral die strenge wetten die ervoor zorgen dat Europese wijn schaarser is en bijgevolg duurder.
Elke regio heeft zo wel haar eigen wetten en eisen. Dat maakt dat de minimumprijs per regio ook onderling kan verschillen. Voor een Italiaanse wijn uit een top-appellatie (DOCG) ligt de absolute minimumprijs al gauw op 8 à 12 euro. Je begrijpt dat die niet kan verkocht worden aan 5 euro.
In de Nieuwe Wereld zijn de wetten veel minder streng en is het klimaat bovendien stabieler. Gecombineerd met een lagere arbeidskost creëert dat een groot concurrentievoordeel tegenover Europese wijn.
In Europa zijn er bovendien grote verschillen tussen de jaargangen onderling. Een extra lange winter of een hagelstorm op het einde van de zomer kan voor een abominabele oogst zorgen. Een koude of een natte zomer kan zorgen voor onrijp fruit en dus minder goede wijn. Vandaar dat in sommige (koelere) regio’s de jaargangen van zo’n groot belang zijn.

Mise en bouteille par Delhaize
Chili, Australië en Zuid-Afrika hebben minder last van schommelingen in klimaat tussen de jaren onderling. Vandaar dat ze garant staan voor grote hoeveelheden eenvoudige en goedkope wijn. Ideaal om de strenge onderhandelingen met onze supermarktketens aan te gaan!
Om de prijzen nog verder te drukken, wordt wijn vaak ook in bulk getransporteerd en pas in het land van bestemming (België of Nederland) gebotteld. Verwacht je aan eenvoudige wijn zonder veel finesse of complexiteit.
Goedkope wijn = Chateau Migraine
Goedkope wijn moet inboeten op bepaalde aspecten; je kunt niet verwachten dat een wijn met een productiekost van 3 euro dezelfde kwaliteit biedt als eentje van 13 euro. Waar zit het verschil dan ècht?
Duurzame (geïntegreerde) wijnbouw, biologische – en zelfs biodynamische wijnbouw is behoorlijk arbeidsintensief en vraagt om hooggeschoolde (dure) arbeidskrachten.
Hoe goedkoper een wijn, hoe meer chemische bestrijdingsmiddelen er gebruikt worden om ziektes en schimmels tegen te gaan. En een groot deel van die chemicaliën bestaat uit sulfieten.
Duurzame wijnbouw vraagt veel inzicht en hoog opgeleide oenologen die het hele jaar door tijdig moeten ingrijpen in de wijngaard.
Er worden natuurlijke vijanden van ongewenste insecten ingezet om met respect voor de natuur de oogst te beschermen (denk aan lieveheersbeestjes en vlinders!).
Kort door de bocht kun je dus stellen dat goedkope wijn meer sulfieten bevat en minder natuurlijk’ is dan wijn waar meer budget ging naar duurzame en tijdrovende wijnbouw. Het is veel makkelijker (en goedkoper!) om op tijd en stond chemicaliën te sproeien, maar dat gebeurt dus niet zonder gevolgen.

Kwaliteit?
- Wil je een beetje kwalitatieve wijn dan is 5 euro echt de ab-so-lute bodemprijs. Voor elke euro die je extra wil of kunt besteden, krijg je ook meer kwaliteit in je glas.
- Europese wijn is vaak duurder omdat die aan strengere wetten en vereisten moet voldoen dan wijn uit de Nieuwe Wereld. Daarom vind je zoveel goedkope wijn uit warme regio’s, zoals Chili, Australië en Zuid-Afrika, in de supermarkt.
- Goedkope wijnen bevatten doorgaans meer chemicaliën (sulffieten) dan wijnen die wat duurder zijn.
- Tot slot: de kwaliteit van wijn stijgt recht evenredig met de prijs tot ongeveer 15 euro. Alles daarboven heeft meer te maken met vraag en aanbod (schaarste) of persoonlijke voorkeur.
Recente posts
7 mythes over zoete wijn opgehelderd
Zelf heb ik nooit in de scouts gezeten - ja, ooit eens een half jaar bij de meisjesgidsen, maar na veel gelobby bij mijn ouders hoefde ik na een tijdje niet meer terug. Maar ik hoor vrienden die wél in een jeugdbeweging zaten verdacht vaak vertellen over...
Sicilië, het eiland van panda’s en cannoli
”Leave the gun, take the cannoli.” Telkens wanneer ik een cannolo tegenkom, schiet deze beroemde quote uit The Godfather door mijn hoofd. In België zijn cannoli niet zo heel bekend, maar in Italië, en zéker in Sicilië, zijn ze huge. En dat mag je best letterlijk...
Hoe ik de weg naar (Italiaanse) wijn vond
Als student treinde ik vroeger steevast op zondagavond terug naar mijn kot in Antwerpen, maar niet voordat er samen werd gegeten. En daar hoorde àltijd een goeie fles wijn bij. Dat maakte dat ik meestal de laatste trein nam, vaak samen met mijn beste vriend, die...
Over Italiaanse wijnen en Superwijnen
Maken ze in Zweden wijn? Voorlopig nog niet (maar wie weet over 50 jaar wel?).Het Zweedse sommeliercollectief Water & Wines maakt wél puzzels met wijnregio’s! Na Italië, Frankrijk en Spanje hebben ze ondertussen ook enkele Nieuwe Wereldlanden in de shop. Als...
2020 of hoe het allemaal begon
Met het kerstdiner achter de kiezen (was het voor jou zo goed als voor mij?) resten er nog een paar dagen in 2020. Laat ik geen open deuren intrappen en vertellen wat ik allemaal niet heb kunnen doen, welke vakantie we niet hebben gehad of welke grootse plannen niet...
Wekelijks wijnnieuws
Onder vuur
Nu de anti-alcohol-lobby op volle toeren draait, ligt ook wijn zwaar onder vuur. Daar waar eerst een dagelijks glas rode wijn nog goed zou zijn om hart en vaten gezond te houden, lijkt het nu wel de oorzaak van alle kwaad. Net zoals mosselen en schaaldieren het ene...
De pod op
een migraine-aanval zorgde er 7 jaar geleden voor dat ik de hoofdact van TW Classic miste. Iets waar ik nog steeds spijt van heb. Of hàd, want het voorbije weekend kreeg ik een herkansing! Mr. Italiano en ik reisden af naar Rome om daar naar Bruce Springsteen...
Niet de populairste van de klas
500 frank. Dat was de prijs die ik betaalde voor een steak met frieten in een klein eethuisje om de hoek van mijn studentenkot. Je denkt nu “Belgische frank, dat is toch al wel een tijdje geleden?” Inderdaad, voor dit verhaal moet ik terug naar 1995, mijn eerste jaar...
Coca-Cola light
Confession time.De dieet-lobby heeft een verloren zieltje aan mij. Toen mijn mama ergens diep in de jaren ‘80 - de begindagen van de light-producten - een keer per ongeluk een fles Coca-Cola light (Coca-Cola wàtte?) van de Gran Bazar had meegebracht, vond ik die cola...
ongewenste intimiteiten
Het was er warm en druk en ik voelde zijn adem in mijn hals. Zijn buik tegen mijn rug. Dronkemanspraat. De grenzen van mijn personal space ruim overschreden. Het was geen scène op zaterdagnacht in een of andere discotheek, maar wel een voorval zondagavond op de...